|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
CefndirMae Feirws Syncytiol Anadlol (RSV) yn feirws RNA un edefyn, synnwyr negyddol, gorchuddedig, sy'n perthyn i’r genws Orthopneumovirus o'r teulu Pneumoviridae yn y drefn Mononegavirales. Mae'n un o'r feirysau cyffredin sy'n gyfrifol am heintiau'r llwybr anadlol, yn enwedig yn ystod yr hydref a'r gaeaf. Er y gall heintiau RSV ddigwydd trwy gydol y flwyddyn, maent yn fwyaf cyffredin rhwng mis Hydref a mis Mawrth, gyda'r rhan fwyaf o heintiau'n digwydd mewn epidemig cymharol fyr sy’n para tua chwe wythnos. Mae haint RSV yn achosi symptomau tebyg i symptomau annwyd, yn cynnwys rhinitis (trwyn yn rhedeg, tisian neu drwyn llawn), peswch, diffyg anadl, gwichian, syrthni ac weithiau twymyn. Mae RSV yn lledaenu o secretiadau anadlol trwy gyswllt agos ag unigolyn heintiedig trwy ddefnynnau anadlol neu gysylltiad ag arwynebau neu wrthrychau halogedig. Gall y feirws oroesi ar arwynebau neu wrthrychau am tua phedair i saith awr. Mae'r cyfnod magu yn amrywio o ddau i wyth diwrnod, ac mae'r cyfnod heintus yn para rhwng tri ac wyth diwrnod. Mae haint RSV fel arfer yn ysgafn ac yn gwella ar ei ben ei hun. Fodd bynnag, mae babanod ac oedolion hŷn mewn mwy o berygl o gael haint acíwt ar y llwybr anadlol isaf (LRTIs). Gall LRTIs gynnwys niwmonia i unigolion o bob oed. Mewn babanod, gall arwain at bronciolitis a gall achosi gostyngiad mewn cymeriant drwy’r geg. Yn ogystal, gall RSV achosi crŵp ac otitis media mewn plant. Yn fyd-eang, mae RSV yn heintio hyd at 90% o blant o fewn dwy flynedd gyntaf eu bywyd ac yn aml yn ailheintio plant hŷn ac oedolion. RSV a BabanodMae'r rhan fwyaf o dderbyniadau i'r ysbyty oherwydd RSV yn cynnwys babanod a anwyd ar ôl y cyfnod llawn heb ffactorau risg sylfaenol. Fodd bynnag, mae babanod sy'n cael eu geni rhwng mis Awst a mis Tachwedd yn iau yn ystod y tymor RSV brig ac felly mewn mwy o berygl o orfod mynd i'r ysbyty, fel yn achos babanod sy'n cael eu geni'n gynamserol. Ymhlith y ffactorau risg clinigol rhagdueddol ar gyfer clefyd RSV difrifol mewn babanod mae:
RSV ac oedolion hŷnMae LRTIs RSV yn effeithio'n sylweddol ar oedolion hŷn. Gall LRTI waethygu clefyd rhwystrol cronig yr ysgyfaint (COPD) neu glefyd y galon. Gall y system imiwnedd wan mewn oedolion hŷn (immunosenescence) gyfrannu at fwy o berygl o ddatblygu heintiau RSV difrifol. Canllawiau’r Cyd-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu (JCVI)Mae’r Cydbwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu (JCVI) yn cydnabod effaith sylweddol RSV ar boblogaeth y DU a’r straen y mae’n ei roi ar wasanaethau’r GIG yn ystod y gaeaf. Yn 2023, argymhellodd y JCVI y dylid gweithredu rhaglenni imiwneiddio RSV i amddiffyn babanod ac oedolion hŷn. O 1 Medi 2024, bydd Cymru yn cyflwyno rhaglen i famau i amddiffyn babanod, a rhaglen i oedolion hŷn i amddiffyn oedolion hŷn. Y brechlynY brechlyn a ddefnyddir yn y rhaglen i famau a'r rhaglen i oedolion hŷn yw Abrysvo®. Crynodeb o nodweddion y cynnyrch Mae rhagor o wybodaeth am y brechlyn ar gael ym Mhennod 27a o’r Llyfr Gwyrdd Llyfr Gwyrdd ar Imiwneiddio - Pennod 27a Feirws Syncytial Anadlol (RSV) (safle allanol, Saesneg yn unig) Mae canllawiau yn y Llyfr Gwyrdd Pennod 27a ynghylch RSV yn disodli'r Crynodeb o Nodweddion Cynnyrch (SmPC). Amserlenni imiwnediddio arferol i Gymru - Mae'n cynnwys gwybodaeth am frechiadau arferol ac anarferol. Rhaglen i famau i amddiffyn babanodCynigir y rhaglen genedlaethol ar gyfer amddiffyn babanod trwy gydol y flwyddyn i bob menyw feichiog rhwng 28 a 36 wythnos o feichiogrwydd. Gellir cynnig y brechlyn oddi ar y label ar ôl 36 wythnos o feichiogrwydd. Fodd bynnag, efallai na fydd hyn yn cynnig lefel mor uchel o amddiffyniad goddefol i'r baban. Yn ddelfrydol, dylid rhoi'r brechlyn yn ystod wythnos 28 o feichiogrwydd neu'n fuan wedyn. Mae hyn yn caniatáu digon o amser i'r fam wneud lefelau uchel o wrthgyrff, a all wedyn drosglwyddo ar draws y brych. Mae hyn hefyd yn cynyddu'r potensial i fabanod sy'n cael eu geni'n gynamserol elwa. Mae hefyd yn glinigol resymol i fenywod nad ydynt wedi cael eu brechu yn ystod beichiogrwydd gael y brechlyn ar ôl geni nes iddynt gael eu rhyddhau o'r gwasanaethau mamolaeth. Fodd bynnag, mae’r pwyslais ar gynnig y brechlyn o wythnos 28 wythnos o feichiogrwydd ymlaen gan nad yw brechiad ar ôl geni yn cynnig trosglwyddo gwrthgyrff trwy’r brych. Fodd bynnag, gallai amddiffyn y fam rhag dal RSV neu ei gwneud yn llai heintus. Efallai y bydd gwrthgyrff hefyd yn cael ei drosglwyddo i'r baban o laeth y fron. Mae brechu mamau wedi profi yn effeithiol yn erbyn RSV LRTI mewn babanod o enedigaeth hyd at chwe mis a thu hwnt. Dangosodd treial fod brechu menywod beichiog rhwng 24 a 36 wythnos o feichiogrwydd yn lleihau RSV LRTI a RSV LRTI difrifol yn sylweddol mewn babanod. Mewn treial clinigol yn edrych ar adwaith niweidiol i Abrysvo®, roedd ychydig mwy o fabanod cynamserol yn y grŵp brechlyn (2.4%) na’r grŵp plasebo (1.9%). Nid oedd hyn yn ystadegol arwyddocaol ac nid oedd unrhyw berthynas amserol rhwng genedigaethau cynamserol a'r brechiad RSV. Brechiadau yn ystod beichiogrwydd
Mae'n bwysig cael brechlynnau ar yr adeg iawn yn ystod beichiogrwydd. Dylai menywod beichiog gael eu brechlynnau cyn gynted ag y byddant yn gymwys. Cydweinyddu brechlynnau mewn menywod beichiog
* Mae rhywfaint o dystiolaeth y gallai rhoi’r brechlyn RSV gyda brechlynnau sy’n cynnwys pertwsis leihau’r ymateb imiwn i pertwsis ychydig. Mae'r effaith glinigol yn aneglur ac yn debygol o fod yn fach. Er mwyn osgoi'r broblem bosibl hon, argymhellir rhoi'r brechlyn pertwsis o 16 wythnos o feichiogrwydd ymlaen a'r brechlyn RSV o 28 wythnos ymlaen. Fodd bynnag, os nad yw menyw wedi cael y brechlyn pertwsis pan ddisgwylir iddi gael y brechlyn RSV Abrysvo®, gellir rhoi'r ddau frechlyn. Dylid eu rhoi yn yr un apwyntiad er mwyn sicrhau amddiffyniad amserol i'r baban. Disgwylir i sgil-effeithiau brechlynnau a roddir gyda'i gilydd fod yn debyg i sgîl-effeithiau pob brechlyn pan gânt eu rhoi ar eu pen eu hunain. I gael rhagor o wybodaeth am roi brechlynnau eraill gydag Abrysvo®, gweler Llyfr Gwyrdd ar Imiwneiddio - Pennod 27a Feirws Syncytial Anadlol (RSV) (safle allanol, Saesneg yn unig) Y rhaglen frechu i oedolion hŷnMae’r rhaglen frechu RSV i oedolion hŷn yn rhaglen gydol y flwyddyn ar gyfer unigolion sy’n troi’n 75 oed. Yn ystod y flwyddyn gyntaf mae rhaglen dal i fyny ar gyfer rhai rhwng 75 a 79 oed (hyd at 31 Awst 2025). Mae’r tabl isod yn dangos pa oedolion hŷn sy’n gymwys i gael y brechlyn RSV.
Cyd-weinyddu brechlynnau mewn oedolion hŷn
*Ni ddylai Abrysvo® gael ei roi fel mater o drefn ar yr un diwrnod â’r brechlyn ffliw neu COVID-19 mewn oedolion hŷn. Gallai rhoi’r brechlyn Abrysvo® gyda’r brechlyn ffliw tymhorol leihau’r ymateb imiwn i’r cydrannau RSV a’r ffliw (H3N2), a allai gynyddu’r risg o glefyd anadlol difrifol mewn oedolion hŷn. Yn ogystal, gallai cyd-weinyddu'r brechlyn COVID-19 leihau'r ymateb imiwn i'r brechlyn RSV. Fodd bynnag, os credir nad yw’r unigolyn yn debygol o ddychwelyd i gael ei frechlyn ffliw neu COVID-19, gellir eu rhoi ar yr un pryd. Disgwylir i sgil-effeithiau brechlynnau a roddir gyda'i gilydd fod yn debyg i sgîl-effeithiau pob brechlyn pan gânt eu rhoi ar eu pen eu hunain. I gael rhagor o wybodaeth am roi brechlynnau eraill gyda’r brechlyn Abrysvo®, gweler Llyfr Gwyrdd ar Imiwneiddio - Pennod 27a Feirws Syncytial Anadlol (RSV) (safle allanol, Saesneg yn unig) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CanllawiauArgymhellion y rhaglen frechu gan y Cyd-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu (JCVI) a pholisi Llywodraeth Cymru sydd i’w gweld trwy ddilyn y dolenni isod. Joint Committee on Vaccination and Immunisation - GOV.UK (safle allanol, Saesneg yn unig) (darllenwch gyhoeddiadau a datganiadau JCVI; chwiliwch am e.e.'Feirws Syncytiol Anadlol'; 'RSV') Cylchlythyrau Iechyd Cymru a llythyrau Llywodraeth Cymru Cylchlythyrau iechyd: 2024 i 2027 | LLYW.CYMRU (safle allanol) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Adnoddau a digwyddiadau hyfforddiGellir cyrchu cyrsiau ar-lein a deunyddiau hyfforddi trwy'r E-ddysgu dudalen. Rhoddir rhagor o wybodaeth am hyfforddiant imiwneiddio ac adnoddau ar y Adnoddau a Digwyddiadau Hyfforddi dudalen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Adnoddau a gwybodaeth glinigol
Cyfarwyddyd Grŵp Cleifion (PGDs) a phrotocolauGellir dod o hyd i dempledi PGD ar gyfer brechlynnau ar y Gwasanaeth Cyngor Meddyginiaethau Cymru (safle allanol, Saesneg yn unig) Brechiadau yn ystod beichiogrwydd: yr hyn y mae angen i bob bydwraig wybod (Fideo) (safle allanol) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Adnoddau i'r cyhoedd
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data a goruchwyliaethAdroddiad Ffliw Wythnosol a Haint Anadlol Aciwt (safle allanol, Saesneg yn unig)
|