Cyhoeddwyd: 10 Awst 2022
Mae arolwg newydd i ymgysylltu â'r cyhoedd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi datgelu er bod iechyd meddwl, hapusrwydd a gorbryder pobl wedi'u taro galetaf yn ystod gaeaf 20/21, nododd 70 y cant o'r rhai a holwyd eu bod yn teimlo'n hapus erbyn mis Mawrth 2022.
Drwy gydol y pandemig, pobl dros 75 oed oedd hapusaf (76 y cant), o gymharu â 58 y cant o bobl 18-34 oed yn dweud eu bod yn teimlo'n hapus. Yn ogystal, nododd mwy o ddynion (69 y cant) eu bod yn teimlo'n hapus na menywod (64 y cant).
Roedd poeni am ddal coronafeirws hefyd wedi cyrraedd uchafbwynt o amgylch mis Rhagfyr 2020/Ionawr 2021 ac yna gostyngodd yn sylweddol; gan gyd-fynd â chyflwyno'r rhaglen frechu. Parhaodd yn gymharol isel drwy gydol gweddill amser yr arolwg.
Rhwng mis Ebrill 2020 a mis Mawrth 2022, cynhaliodd Iechyd Cyhoeddus Cymru arolwg ymgysylltu dros y ffôn i olrhain sut roedd coronafeirws a mesurau rheoli cysylltiedig yn effeithio ar iechyd a llesiant y cyhoedd.
Dros y ddwy flynedd ddiwethaf, mae dros 27,000 o drigolion Cymru wedi cymryd rhan yn yr arolwg, gyda thua 600-1000 o drigolion yn cymryd rhan ym mhob un o rowndiau'r arolwg.
Meddai Karen Hughes, Cyfarwyddwr Polisi ac Iechyd Rhyngwladol, Iechyd Cyhoeddus Cymru:
“Rydym am ddiolch i bobl Cymru am roi eu hamser gwerthfawr i ni er mwyn cefnogi'r gwaith hwn.
“Mae'r arolwg yn rhan o gyfres o fesurau a weithredir gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i gefnogi iechyd a llesiant y cyhoedd drwy gyfnod y Coronafeirws ac ni allem fod wedi'i wneud heb gyfranogiad cynifer.
Byddwn yn awr yn defnyddio'r wybodaeth hon wrth symud ymlaen i helpu i lywio'r adferiad parhaus a chynllunio ar gyfer unrhyw bandemig yn y dyfodol.”
Meddai'r Dirprwy Weinidog Iechyd Meddwl a Llesiant, Lynne Neagle: “Mae arolygon poblogaeth yn elfen bwysig o'r wybodaeth rydym yn ei monitro i ddeall effaith y pandemig ar iechyd meddwl yn well. Rwy'n cydnabod yr heriau ehangach y mae pobl yn eu hwynebu sy'n gallu effeithio ar lesiant, gan gynnwys ansicrwydd ariannol. Mae’n bwysig ein bod yn parhau i siarad am ein hiechyd meddwl a cheisio cymorth os oes angen. Rydym yn parhau i gyllido amrywiaeth o gymorth y gellir cael gafael arno heb yr angen am atgyfeirio, naill ai dros y ffôn neu ar-lein.”
Ymhlith y canfyddiadau allweddol eraill roedd:
Roedd arolwg ‘Sut ydym ni?’ i ymgysylltu â'r cyhoedd yn cynnwys amrywiaeth o gwestiynau craidd a holwyd ym mhob rownd o'r arolwg gyda chwestiynau eraill yn newid i fynd i'r afael â materion a ddaeth i'r amlwg. Mae'r adroddiad hwn yn cyflwyno tueddiadau mewn ymatebion i ddetholiad o gwestiynau craidd dros y cyfnod o ddwy flynedd, gan gynnwys: poeni am y coronafeirws; iechyd meddwl a chorfforol; poeni am arian; a chanfyddiadau ynghylch yr ymateb cenedlaethol. Trafododd y gwahaniaethau mewn ymatebion yn ôl amddifadedd, rhywedd ac oedran.