Neidio i'r prif gynnwy

Adran 3 - Mesur y data

Ffynonellau data

Cafwyd data o'r Gronfa Ddata Digwyddiadau Dŵr (WAID) a'r Rhaglen Adolygu Marwolaethau Plant (CDRP). Mae WAID yn casglu data ar y we, yn casglu data digwyddiadau cysylltiedig â dŵr o ystod eang o ffynonellau o fewn rhanbarth chwilio ac achub y DU ar gyfer pob oed.

Ceir disgrifiad manylach o'r system yn www.nationalwatersafety.org.uk/waid. Mae CDRP yn casglu gwybodaeth am farwolaethau plant dan 18 oed, mae’n cynnwys yr holl farwolaethau (neu ddigwyddiadau sy’n arwain at farwolaeth) sy’n digwydd yng Nghymru, a marwolaethau plant sy’n byw yng Nghymru sy’n marw y tu allan i Gymru.

Ceir disgrifiad manylach yn https://https://icc.gig.cymru/gwasanaethau-a-thimau/rhaglen-adolygu-marwolaethau-plant1/ . Roedd data rhwng cronfeydd data WAID a CDRP yn cael eu croesgyfeirio a'u glanhau ar gyfer plant dan 18 oed.

Dadansoddi data

Meini prawf cynhwysiant: marwolaethau cysylltiedig â dŵr ymhlith plant a phobl o dan 25 oed rhwng 1 Ionawr 2013 a 31 Rhagfyr 2022 pan ddigwyddodd y digwyddiad a arweiniodd at farwolaeth yng Nghymru (neu y digwyddodd y tu allan i Gymru ymhlith plant o dan 18 oed).

Roedd y prif ddadansoddiad o ddata yn yr adroddiad hwn yn seiliedig ar farwolaethau anfwriadol (‘damweiniol’ neu naturiol) yn ymwneud â dŵr a ddigwyddodd yng Nghymru rhwng 2013 a 2022 a disgrifiodd y nodweddion o ran amser, person, a lle. Lle bo'n briodol, cyfrifwyd nifer cymedrig (cyfartalog) yr achosion a'r gwyriad safonol. Disgwylir i nifer fod o fewn un gwyriad safonol uwchlaw neu islaw cymedrig dwy ran o dair o'r amser. Mae hyn yn rhoi mesur i weld a oes unrhyw gyfrif neu dueddiadau o bryder.

Nid oedd yn bosibl cyfrifo cyfraddau gan nad oedd yr enwadur yn hysbys gan fod rhai o'r plant a phobl ifanc yn ddi-Gymraeg. Roedd y boblogaeth flynyddol gyfartalog ar gyfer cymharu cyfran y marwolaethau ym mhob grŵp oedran o gymharu â chyfran y plant a phobl ifanc ym mhob grŵp yn y boblogaeth yn defnyddio data poblogaeth Cymru fel mesur dirprwy, er y nodir nad oedd pob un o’r marwolaethau trigolion Cymreig.

Disgrifiwyd yn gryno farwolaethau bwriadol cysylltiedig â dŵr, a marwolaethau plant a oedd yn byw yng Nghymru y tu allan i Gymru.

Cryfderau a chyfyngiadau

Cryfderau

  • Defnyddiwyd data o ddwy ffynhonnell wahanol, CDRP a WAID, ar gyfer marwolaethau dan 18 oed, a oedd yn galluogi croesgyfeirio data a glanhau data ar gyfer y grŵp oedran hwn.
  • Mae CDRP a WAID yn gofrestrfeydd ar lefel genedlaethol ar sail poblogaeth.

Cyfyngiadau

  • Nid yw'r CDRP yn cynnwys data ar blant a phobl ifanc 18 oed a throsodd, felly nid oedd yn bosibl croesgyfeirio'r data ar gyfer y grŵp oedran 18-24 oed.
  • Dim ond ar gyfer plant dan 18 oed yr oedd data ar grŵp ethnig ar gael (trwy CDRP) ond roedd tua 50% yn anghyflawn felly nid oedd yn bosibl ei gynnwys yn yr adroddiad hwn.
  • Nid oedd data ar ardal breswyl ar gael ar gyfer y grŵp oedran 18-24 oed.
  • Nid oedd yn bosibl cyfrifo cyfradd y marwolaethau cysylltiedig â dŵr.
  • Roedd nifer gymharol fach o farwolaethau, felly mae angen bod yn ofalus wrth ddod i gasgliadau o'r data. Gall newidiadau mewn niferoedd bach oherwydd amrywiad naturiol arwain at newidiadau canrannol mawr felly gallant ymddangos yn fwy arwyddocaol nag y maent.