Cyhoeddwyd: 11 Chwefror 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cyhoeddi adroddiad blynyddol diweddaraf Sgrinio Cyn Geni Cymru, sy'n cwmpasu'r cyfnod rhwng Ebrill 2022 a Mawrth 2024, gan dynnu sylw at rôl sgrinio cyn-enedigol o ran darparu gwybodaeth hanfodol i famau beichiog am eu hiechyd hwy ac iechyd eu baban.
Mae profion sgrinio cyn-enedigol yn cael eu cynnig i bob menyw feichiog yng Nghymru fel rhan o ofal cyn-enedigol arferol. Mae'r broses sgrinio’n helpu i ganfod cyflyrau penodol a allai effeithio ar iechyd y fam neu'r baban, gan sicrhau y gellir darparu gofal a thriniaeth briodol os oes angen.
Ffocws allweddol rhaglen Sgrinio Cyn Geni Cymru yw cefnogi menywod i wneud dewisiadau gwybodus am sgrinio cyn-enedigol. Mae mamau beichiog yn derbyn gwybodaeth fanwl i'w helpu i benderfynu a ydynt am gymryd rhan yn y broses sgrinio. Mae bydwragedd yn chwarae rhan hanfodol wrth drafod y gwahanol opsiynau sgrinio sydd ar gael ac ateb unrhyw gwestiynau a allai fod gan fenywod.
Mae menywod yn cael eu hannog i drefnu apwyntiad gyda bydwraig cyn gynted ag y byddant yn darganfod eu bod yn feichiog er mwyn sicrhau bod ganddynt fynediad at sgrinio cyn gynted â phosibl. Mae'r profion sgrinio y mae Sgrinio Cyn Geni Cymru’n eu cynnig yn dechrau tua 12 wythnos ar ôl beichiogi ond gellir eu gwneud mewn camau diweddarach os oes angen.
Mae profion sgrinio cyn-enedigol wedi'u dylunio i nodi cyflyrau iechyd posibl, ond nid ydynt 100 y cant yn gywir. Mewn rhai achosion, gellir cynnig profion neu driniaeth bellach yn dilyn y sgrinio cychwynnol i gadarnhau neu ddiystyru cyflyrau penodol.
Bydd menywod sy'n cael canlyniad sgrinio positif neu gyfle uchel yn cael eu cefnogi gan eu tîm gofal iechyd, a fydd yn rhoi arweiniad pellach ac yn trafod y camau nesaf.
Mae adroddiad blynyddol Sgrinio Cyn Geni Cymru’n amlinellu sawl cyflawniad allweddol dros y ddwy flynedd ddiwethaf, gan gynnwys:
Dywedodd Sarah Fox, Pennaeth Sgrinio Cyn Geni Cymru:
"Rydym yn parhau i ganolbwyntio ar rymuso menywod a theuluoedd gyda'r wybodaeth sydd ei hangen arnynt i wneud dewisiadau gwybodus am eu beichiogrwydd. Mae'r gwelliannau diweddar yn ein gwasanaeth, gan gynnwys adnoddau digidol a phrotocolau wedi'u diweddaru, yn adlewyrchu ein hymrwymiad i ddarparu sgrinio cyn-enedigol o ansawdd uchel ledled Cymru. Rydym yn annog pob mam feichiog i gysylltu â'u bydwragedd a manteisio ar y gefnogaeth sydd ar gael."
Mae Sgrinio Cyn Geni Cymru’n parhau i weithio'n agos gyda'r byrddau iechyd i wella gwasanaethau a sicrhau mynediad teg i sgrinio cyn-enedigol ar gyfer pob menyw feichiog yng Nghymru. Mae cynlluniau ar gyfer y dyfodol yn cynnwys cyflwyno mesurau sgrinio ychwanegol a gwelliannau i adnoddau gwybodaeth ddigidol i roi cefnogaeth bellach wrth wneud penderfyniadau gwybodus.
Am fwy o wybodaeth am sgrinio cyn-enedigol, ewch i Iechyd Cyhoeddus Cymru - Sgrinio Cyn Geni Cymru.