Cynnwys
― Canlyniad sgrinio eich babi
― Beth yw PKU?
― Triniaeth
― Beth sy'n digwydd nesaf?
― Ateb eich cwestiynau
― Rhagor o wybodaeth a chymorth
― Defnyddio eich gwybodaeth
Mae canlyniad prawf gwaed sgrinio ‘pigo sawdl’ eich babi yn awgrymu y gallai fod ganddo ffenylcetonwria (PKU) neu gyflwr cysylltiedig. Mae angen profion pellach ar eich babi nawr i weld a oes ganddo PKU ai peidio.
Mae'r daflen hon yn rhoi rhywfaint o wybodaeth i chi am PKU ac yn esbonio beth sy'n digwydd nesaf.
Mae ffenylcetonwria (HCU), sy'n cael ei ynganu fel ffi-nil-ci-ton-wr-i-a yn anhwylder wedi'i etifeddu prin ond y gellir ei drin sy'n atal y broses arferol o ymddatod protein.
Mae babanod sydd â PKU yn etifeddu dau gopi diffygiol o'r genyn ar gyfer PKU, un gan bob rhiant.
Pan fyddwn yn bwyta, mae ein corff yn ymddatod protein mewn bwyd a'i droi'n rhannau llai o'r enw asidau amino. Mae cemegion arbennig a geir yn naturiol yn ein corff, o'r enw ensymau, yna'n gwneud newidiadau i'r asidau amino fel y gall ein corff eu defnyddio.
Nid oes gan fabanod sydd â PKU un o'r ensymau sy'n helpu i ymddatod un o'r asidau amino. Mae hyn yn achosi i sylwedd niweidiol o'r enw ffenylanin gronni yn eu gwaed a'u wrin.
Mae babanod sydd â PKU yn cael budd sylweddol o driniaeth gynnar a gallant fyw bywydau iach ac egnïol. Heb ddiagnosis a thriniaeth gynnar, gall babanod sydd â PKU ddatblygu problemau iechyd hirdymor, gan gynnwys anawsterau dysgu.
Gellir trin PKU â deiet ffenylanin isel arbennig ac atchwanegiadau deietegol.
Mae'r deiet arbennig yn atal ffenylanin rhag cronni yn y gwaed. Mae’r lefelau hyn yn cael eu monitro gan addasu deiet y plentyn yn ôl yr angen. Dylai triniaeth ddeietegol ar gyfer babanod sydd â PKU ddechrau cyn gynted â phosibl a pharhau drwy gydol eu hoes.
Mae gan rai babanod lefelau ffenylanin yn y gwaed sydd ond ychydig yn uwch nag arfer. Efallai na fydd angen unrhyw driniaeth ddeietegol ar y babanod hyn. Efallai mai dim ond profion gwaed i fonitro eu lefelau ffenylanin fydd eu hangen arnynt.
Mae'r cyflwr hwn, a elwir weithiau yn hyperffenylalaninemia, yn llai cyffredin na PKU. Bydd y meddyg arbenigol yn gallu rhoi rhagor o wybodaeth pan fyddwch yn ei weld.
Byddwch yn cael apwyntiad i weld tîm metabolig arbenigol a fydd yn:
Os caiff PKU ei gadarnhau, bydd eich tîm metabolig arbenigol yn:
Hyd nes i chi weld eich tîm metabolig arbenigol, gallwch fwydo eich babi ar y fron neu drwy botel yn y ffordd arferol.
Os ydych yn pryderu am fwydo gwael neu fod eich babi'n sâl, cysylltwch â'ch tîm metabolig arbenigol.
Er mwyn i ni gysylltu â chi fel rhan o'r rhaglen, bydd angen i ni ymdrin â rhywfaint o'ch gwybodaeth bersonol chi a'ch babi. Os bydd angen rhagor o wybodaeth arnoch am hyn, gallwch:
Rydym hefyd yn cadw manylion personol i sicrhau bod safon ein gwasanaeth mor uchel â phosibl. Mae hyn yn cynnwys gwirio cofnodion eich babi os canfyddir bod gan eich babi gyflwr ar ôl cael prawf sgrinio a ddangosodd ganlyniad ‘dim achos a amheuir’.
Dim ond fel ystadegau rydym yn cyhoeddi gwybodaeth ac nid ydym byth yn cyhoeddi manylion personol. Rydym yn trosglwyddo eich gwybodaeth bersonol i weithwyr iechyd proffesiynol neu sefydliadau y mae ei hangen arnynt, gan gynnwys eich meddyg teulu, ymwelydd iechyd a phediatregydd ymgynghorol. Rhaid i'r gweithwyr proffesiynol hyn ddiogelu'r wybodaeth bersonol yn yr un modd ag y byddwn ni.
Mae ein holl gofnodion papur a chyfrifiadurol yn cael eu storio a'u prosesu'n ddiogel, ac ni all y cyhoedd gael mynediad atynt.