Cynnwys
― Canlyniad sgrinio eich babi
― Beth yw IVA?
― Triniaeth
― Beth sy'n digwydd nesaf?
― Ateb eich cwestiynau
― Rhagor o wybodaeth a chymorth
― Defnyddio eich gwybodaeth
Mae canlyniad prawf gwaed sgrinio ‘pigo sawdl’ eich babi yn awgrymu y gallai fod ganddo asidaemia isofalerig (IVA). Mae angen profion pellach ar eich babi nawr i weld a oes ganddo IVA ai peidio.
Mae'r daflen hon yn rhoi rhywfaint o wybodaeth am IVA ac yn esbonio beth sy'n digwydd nesaf.
Mae asidaemia isofalerig (IVA), sy'n cael ei ynganu fel asid-i-mia iso-fal-er-ig, yn anhwylder wedi'i etifeddu prin ond y gellir ei drin sy'n atal y broses arferol o ymddatod protein.
Mae babanod sydd ag IVA yn etifeddu dau gopi diffygiol o'r genyn ar gyfer IVA, un gan bob rhiant.
Pan fyddwn yn bwyta, mae ein corff yn ymddatod protein mewn bwyd a'i droi'n rhannau llai o'r enw asidau amino. Mae cemegion arbennig a geir yn naturiol yn ein corff, o'r enw ensymau, yna'n gwneud newidiadau i'r asidau amino fel y gall ein corff eu defnyddio.
Nid oes gan fabanod sydd ag IVA un o'r ensymau sy'n helpu i ymddatod un o'r asidau amino. Mae hyn yn achosi i sylweddau niweidiol gronni yn eu gwaed a'u wrin.
Mae babanod sydd ag IVA yn cael budd sylweddol o driniaeth gynnar a gallant fyw bywydau iach ac egnïol.
Heb ddiagnosis a thriniaeth gynnar gallant ddatblygu salwch difrifol a niwed i'r ymennydd.
Ceir hefyd fersiwn ysgafnach o IVA, a dim ond pan fydd babi yn sâl, er enghraifft os oes ganddo haint, y bydd angen triniaeth arno. Bydd eich babi hefyd yn cael ei brofi ar gyfer y fersiwn ysgafnach hon o IVA.
Gellir trin IVA â deiet protein isel arbennig ac atchwanegiadau deietegol. Mae hyn yn atal sylweddau niweidiol rhag cronni. Efallai y bydd eich babi yn cael meddyginiaeth hefyd.
Mae’n bwysig bod babanod sydd ag IVA yn bwydo'n rheolaidd ac nad ydynt yn mynd am gyfnodau hir heb fwyta. Mae angen iddynt hefyd weld eu tîm metabolig arbenigol yn rheolaidd.
Os yw eich babi'n sâl mewn unrhyw ffordd, mae'n bwysig dilyn cyngor meddygol. Pan fyddant yn anhwylus efallai y bydd angen iddynt fynd i'r ysbyty i gael triniaeth. Dylech fynd ag unrhyw wybodaeth sydd gennych am IVA gyda chi.
Byddwch yn cael apwyntiad i weld tîm metabolig arbenigol a fydd yn:
Os caiff IVA ei gadarnhau, bydd eich tîm metabolig arbenigol yn:
Os ydych yn pryderu am fwydo gwael neu fod eich babi'n sâl, cysylltwch â'ch tîm metabolig arbenigol.
Sut y byddaf yn gwybod a yw fy mabi'n sâl a beth ddylwn i ei wneud?
Gall babanod sydd ag IVA fynd yn sâl o fewn ychydig ddyddiau cyntaf eu bywyd. Os byddant yn mynd yn sâl gallant:
Mae'r symptomau hyn yn bwysig ac ni ddylech eu hanwybyddu. Os na chânt eu trin, gall babanod sâl waethygu, cael ffitiau a mynd i goma, sy'n gallu peryglu bywyd.
Os ydych yn poeni bod eich babi yn sâl, cysylltwch ag aelod o'ch tîm metabolig arbenigol.
Os na allwch gysylltu â'ch tîm metabolig arbenigol dylech fynd â'ch babi i'ch adran damweiniau ac achosion brys leol cyn gynted â phosibl oherwydd efallai y bydd angen iddo gael ei dderbyn i'r ysbyty.
Dylech fynd ag unrhyw wybodaeth a roddwyd i chi am IVA i'r ysbyty gyda chi.
Er mwyn i ni gysylltu â chi fel rhan o'r rhaglen, bydd angen i ni ymdrin â rhywfaint o'ch gwybodaeth bersonol chi a'ch babi. Os bydd angen rhagor o wybodaeth arnoch am hyn, gallwch:
Rydym hefyd yn cadw manylion personol i sicrhau bod safon ein gwasanaeth mor uchel â phosibl. Mae hyn yn cynnwys gwirio cofnodion eich babi os canfyddir bod gan eich babi gyflwr ar ôl cael prawf sgrinio a ddangosodd ganlyniad ‘dim achos a amheuir’.
Dim ond fel ystadegau rydym yn cyhoeddi gwybodaeth ac nid ydym byth yn cyhoeddi manylion personol. Rydym yn trosglwyddo eich gwybodaeth bersonol i weithwyr iechyd proffesiynol neu sefydliadau y mae ei hangen arnynt, gan gynnwys eich meddyg teulu, ymwelydd iechyd a phediatregydd ymgynghorol. Rhaid i'r gweithwyr proffesiynol hyn ddiogelu'r wybodaeth bersonol yn yr un modd ag y byddwn ni.
Mae ein holl gofnodion papur a chyfrifiadurol yn cael eu storio a'u prosesu'n ddiogel, ac ni all y cyhoedd gael mynediad atynt.