Cyhoeddwyd: 10 Chwefror 2025
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn parhau i werthuso data ansawdd aer, er mwyn gwella ein dealltwriaeth o'r potensial am niwed i iechyd pobl sy'n byw o amgylch safle tirlenwi Withyhedge. Dechreuwyd monitro ansawdd yr aer yng ngwanwyn 2024, ar ôl i Cyfoeth Naturiol Cymru dderbyn nifer fawr o gwynion gan aelodau'r cyhoedd am arogleuon sy'n gysylltiedig â'r safle.
Mae ein hasesiad risg iechyd diweddaraf yn seiliedig ar ddata o nifer o ffynonellau a chyfnodau amser. Dangosodd data a gasglwyd yng ngorsaf fonitro Ysgol Spittal rhwng 4 Tachwedd 2024 a 26 Ionawr 2025 wyth achlysur pan oedd crynodiadau hydrogen sylffid yn yr awyr yn uwch na gwerth canllaw annifyrrwch arogl 30 munud Sefydliad Iechyd y Byd (WHO) (5ppb / 7ug/m3).
Rydym hefyd wedi adolygu adroddiadau monitro ansawdd aer (8, 9 a 10) gan Geotechnology ar safleoedd eraill yn y gymuned rhwng 17 Medi a 3 Rhagfyr 2024. Nid yw'r data monitro hyn wedi cofnodi unrhyw achlysuron pan oedd crynodiadau hydrogen sylffid yn yr awyr yn uwch na lefel annifyrrwch arogl WHO (5ppb / 7ug/m3). Nid yw’r monitro aer a wnaed gan Geotechnoleg gan ddefnyddio tiwbiau trylediad wedi nodi lefelau hydrogen sylffid uwchben y canllaw tymor hwy (1ppb - yn seiliedig ar amlygiad gydol oes).
Mae'r data hyn yn dangos bod y risg iechyd hirdymor (gydol oes) yn parhau i fod yn isel. Fodd bynnag, yn y tymor byr rydym yn deall y gall arogleuon drwg yn eich cymuned beri gofid a hyd yn oed ar grynodiadau isel iawn, y gallant arwain at ben tost, cyfog, pendro, llygaid dyfrllyd, trwyn stwfflyd, gwddf llidiog, peswch neu wichian, problemau cysgu a straen. Gall hyn ddigwydd hyd yn oed pan nad yw'r sylweddau sy'n achosi'r arogl yn niweidiol yn uniongyrchol i iechyd. Mae'r rhain yn adweithiau cyffredin, a dylai'r effeithiau gilio fel arfer unwaith y bydd yr arogl wedi mynd.
Gall cau ffenestri a drysau pan fydd arogleuon yn digwydd helpu i'w hatal rhag dod i mewn i gartrefi. Cofiwch beidio â rhwystro ffenestri neu fentiau yn llwyr. Mae hyn oherwydd eu bod yn darparu aer i fentio ffyrnau neu wresogyddion a gallant helpu i reoli lleithder. Ar ôl i arogl awyr agored ddiflannu, bydd agor ffenestri a drysau’n helpu i gael gwared ar unrhyw arogleuon sy'n weddill.
Mae partneriaid amlasiantaethol yn adolygu ac yn gwirio data monitro gyda'i gilydd. Yna, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn ei ddefnyddio i lywio asesiad risg iechyd cyn rhannu ein casgliadau gyda'r cyhoedd. Bydd yr asesiad risg iechyd yn parhau i gael ei adolygu a'i ddiweddaru wrth i fwy o ddata monitro gael ei roi i ni.
Rydym yn cydnabod y straen a'r pryder gwirioneddol y mae pobl leol yn eu dioddef o ganlyniad i'r arogleuon hyn. Fodd bynnag, nid oes gan Iechyd Cyhoeddus Cymru gyfrifoldebau rheoleiddiol na phwerau o ran rheoli neu orfodi safle, gan gynnwys monitro. Gallwn gynghori rheoleiddwyr, y cyhoedd a phartneriaid eraill, a chyfrannu at asesiadau risg iechyd cyhoeddus.
Cyhoeddwyd: 15 Tachwedd 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn parhau i werthuso data ansawdd aer, er mwyn gwella ein dealltwriaeth o'r potensial ar gyfer niwed i iechyd pobl sy'n byw o amgylch safle tirlenwi Withyhedge. Dechreuodd y monitro ansawdd aer yn gynharach eleni, ar ôl i Cyfoeth Naturiol Cymru gael nifer fawr o gwynion gan aelodau o'r cyhoedd am arogleuon yn gysylltiedig â'r safle.
Mae ein hasesiad risg iechyd diweddaraf yn ymwneud â data ansawdd aer a gasglwyd yng ngorsaf monitro Ysgol Spittal rhwng 1 Hydref a 3 Tachwedd 2024. Yn ystod yr amser hwn, roedd adegau pan oedd y crynodiadau hydrogen sylffid yn yr aer yn uwch na gwerth canllaw annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd (5ppb / 7ug/m3).
Rydym hefyd wedi adolygu gwaith monitro ansawdd aer gan Geotechnology mewn safleoedd eraill yn y gymuned rhwng 7 Medi a 22 Medi 2024. Nid yw'r data monitro hyn wedi cofnodi unrhyw adegau pan oedd crynodiadau hydrogen sylffid yn yr aer yn uwch na lefel annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd (5ppb / 7ug/m3). Nid yw'r monitro aer a gynhaliwyd gan Geotechnology drwy ddefnyddio tiwbiau tryledu wedi nodi lefelau hydrogen sylffid sy'n uwch na'r canllaw tymor hwy (1ppb – yn seiliedig ar amlygiad oes).
Mae'r risg iechyd hirdymor (oes) yn parhau'n isel. Fodd bynnag, rydym yn deall y gall arogleuon gwael yn eich cymuned beri gofid a hyd yn oed ar grynodiadau isel, gall arogleuon drwg arwain at ben tost/cur pen, cyfog, pendro, llygaid dyfrllyd, trwyn wedi'i rwystro, gwddf llidus, peswch neu wichian, problemau cysgu a straen. Gall hyn ddigwydd hyd yn oed pan nad yw'r sylweddau sy'n achosi'r arogl yn uniongyrchol niweidiol i iechyd. Mae'r rhain yn adweithiau cyffredin, ac fel arfer, dylai'r effeithiau hyn basio pan fydd yr arogl wedi mynd.
Gall cau ffenestri a drysau pan fydd arogleuon yn digwydd helpu i'w hatal rhag dod i mewn i gartrefi. Cofiwch beidio â rhwystro ffenestri neu fentiau yn llwyr. Mae hyn oherwydd eu bod yn darparu aer i awyru poptai neu wresogyddion a gallant helpu i reoli lleithder. Pan fydd arogl o'r tu allan wedi pasio, bydd agor ffenestri a drysau yn helpu i gael gwared ar unrhyw arogleuon sy'n weddill.
Mae partneriaid amlasiantaethol yn adolygu ac yn gwirio data monitro gyda'i gilydd. Yna, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn eu defnyddio i lywio asesiad risg iechyd cyn rhannu ein casgliadau â'r cyhoedd. Bydd yr asesiad risg iechyd yn parhau i gael ei adolygu a'i ddiweddaru wrth i ragor o ddata monitro gael eu rhyddhau i ni.
Rydym yn cydnabod y straen a'r gorbryder gwirioneddol y mae pobl leol yn eu dioddef o ganlyniad i'r arogleuon hyn. Fodd bynnag, nid oes gan Iechyd Cyhoeddus Cymru gyfrifoldebau rheoleiddiol na phwerau o ran rheoli neu orfodi safle, gan gynnwys monitro. Gallwn gynghori rheoleiddwyr, y cyhoedd a phartneriaid eraill, a chyfrannu at asesiadau risg iechyd cyhoeddus.
Cyhoeddwyd: 14 Hydref 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cynnal asesiad risg iechyd pellach o ddata ansawdd aer a gasglwyd yng ngorsaf fonitro Ysgol Spital, sy’n cwmpasu’r cyfnod rhwng 27 Awst a 30 Medi 2024. Yn ystod y cyfnod hwn, roedd adegau pan oedd crynodiadau hydrogen sylffid yn yr aer yn uwch na’r Blino aroglau WHO (5ppb / 7ug/m3) lefel.
Yn ogystal, rydym wedi adolygu gwaith monitro ansawdd aer a gyflawnwyd gan Geotechnoleg mewn safleoedd eraill yn y gymuned rhwng 9 Awst a 4 Medi 2024 a monitro a gyflawnwyd gan Cyfoeth Naturiol Cymru (sydd hefyd yn y gymuned) rhwng 13 Mehefin a 4 Medi. Mae'r data monitro hyn wedi cofnodi un achlysur pan oedd crynodiadau hydrogen sylffid yn yr aer yn uwch na lefel blinder aroglau Sefydliad Iechyd y Byd (5ppb / 7ug/m3).
Er bod y data hyn yn galonogol ar y cyfan, rydym yn gwybod, hyd yn oed ar grynodiadau isel, y gall arogleuon drwg arwain at gur pen, cyfog, penysgafnder, llygaid dyfrllyd, trwyn aflonydd, gwddf llidiog, peswch neu wichian, problemau cwsg a straen. Gall hyn ddigwydd hyd yn oed pan nad yw'r sylweddau sy'n achosi'r arogl yn uniongyrchol niweidiol i iechyd. Mae'r rhain yn adweithiau cyffredin, a dylai'r effeithiau hyn fel arfer basio unwaith y bydd yr arogl wedi mynd. Mae'r risg iechyd hirdymor (oes) yn parhau i fod yn isel.
Gall cau ffenestri a drysau pan fydd arogleuon yn digwydd, neu pan fydd y gwynt yn chwythu o'r safle tirlenwi tuag at eich cartref, helpu i atal arogleuon rhag dod i mewn. Cofiwch beidio â rhwystro ffenestri neu fentiau yn gyfan gwbl. Mae hyn oherwydd eu bod yn darparu aer i awyrellu poptai neu wresogyddion a gallant helpu i reoli lleithder.
Unwaith y bydd arogl awyr agored wedi mynd heibio, bydd agor ffenestri a drysau yn helpu i gael gwared ar unrhyw arogleuon sy'n weddill.
Mae partneriaid aml-asiantaeth yn adolygu ac yn gwirio data monitro gyda'i gilydd. Yna mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn ei ddefnyddio i lywio asesiad risg iechyd cyn rhannu ein casgliadau â’r cyhoedd. Bydd yr asesiad risg iechyd yn parhau i gael ei adolygu a'i ddiweddaru wrth i fwy o ddata monitro fod ar gael i ni.
Cyhoeddwyd: 12 Medi 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cynnal asesiad risg iechyd pellach o ddata ansawdd aer a gasglwyd yng ngorsaf monitro Ysgol Spittal, gan gwmpasu'r cyfnod rhwng 1 Gorffennaf 2024 a 26 Awst 2024. Ni chofnodwyd gormodiannau o lefel annifyrrwch arogleuon (5ppb / 7ug/m3) Sefydliad Iechyd y Byd.
Yn ogystal, rydym wedi adolygu gwaith monitro ansawdd aer a gynhaliwyd gan GeoTechnology mewn safleoedd eraill yn y gymuned rhwng 4 Mehefin 2024 a 5 Awst 2024. Nid yw'r monitro hwn wedi cofnodi unrhyw ormodiannau o lefel annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd.
Mae'n galonogol nad oes gormodiannau o lefel annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd ar gyfer y cyfnodau hyn. Fodd bynnag, rydym yn deall, hyd yn oed ar grynodiadau islaw'r lefel hon, gall ymatebion synhwyraidd unigol amrywio, ac efallai fod arogleuon ysbeidiol wedi cael eu profi.
I rai, gall arogleuon gwael arwain at gur pen, cosi yn y llygaid, cyfog, pendro, a blinder anarferol, hyd yn oed pan nad yw'r sylweddau sy'n achosi'r arogl eu hunain yn wenwynig niweidiol i iechyd. Mae'r rhain yn adweithiau cyffredin, ac fel arfer, dylai'r effeithiau hyn basio pan fydd yr arogl wedi mynd. Mae'r risg iechyd hirdymor (hyd oes) yn parhau i fod yn isel.
Gall cau ffenestri a drysau pan fydd arogleuon drwg yn digwydd, neu pan fydd y gwynt yn chwythu o'r safle tirlenwi tuag at eich cartref, helpu i atal arogleuon rhag dod i mewn. Cofiwch beidio â rhwystro ffenestri neu fentiau yn llwyr. Mae hyn oherwydd eu bod yn darparu aer i awyru poptai neu wresogyddion a gallant helpu i reoli lleithder.
Pan fydd arogl o'r tu allan wedi pasio, bydd agor ffenestri a drysau yn helpu i gael gwared ar unrhyw arogleuon sy'n weddill.
Bydd yr asesiad risg iechyd yn parhau i gael ei adolygu a'i ddiweddaru wrth i ragor o ddata monitro gael eu rhyddhau i ni
Cyhoeddwyd: 26 Gorffennaf 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn cadarnhau canfyddiadau o asesiad risg iechyd pellach o ddata ansawdd aer a gasglwyd o amgylch safle tirlenwi Withyhedge, sy'n cwmpasu'r cyfnod rhwng 3 Ebrill a 26 Mehefin 2024.
Mae'r data yn awgrymu bod lefelau hydrogen sylffid yn yr aer o amgylch y safle wedi bod yn uwch na chanllaw annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd ar adegau.
Felly mae cyngor Iechyd Cyhoeddus Cymru yn parhau, sef y dylai trigolion gadw drysau a ffenestri ar gau pan fo'r arogleuon yn bresennol, a cheisio cyngor meddygol os ydynt yn teimlo'n sâl.
Fel arfer, pan fydd arogleuon yn uwch na lefel canllaw annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd, mae potensial ar gyfer cwynion am arogleuon ac effeithiau iechyd. Mae pawb yn ymateb yn wahanol. I rai, gall arogleuon gwael arwain at gur pen, cosi yn y llygaid, cyfog, pendro, a blinder anarferol, hyd yn oed pan nad yw'r sylweddau sy'n achosi'r arogl eu hunain yn wenwynig niweidiol i iechyd
Mae'r rhain yn adweithiau cyffredin, ac fel arfer, dylai'r effeithiau hyn basio pan fydd yr arogl wedi mynd. Mae'r risg iechyd hirdymor (hyd oes) yn parhau i fod yn isel.
Mae hydrogen sylffid yn nwy sydd ag arogl wyau drwg. Gall ein trwynau arogli symiau bach iawn o hydrogen sylffid, hyd yn oed ar lefelau sy'n rhy isel i achosi niwed.
Mae'r cyngor iechyd cyhoeddus i'r rhai sy'n dod i gysylltiad â'r arogleuon yn parhau heb ei newid.
Gall cau ffenestri a drysau pan fydd arogleuon drwg yn digwydd, neu pan fydd y gwynt yn chwythu o'r safle tirlenwi tuag at eich cartref, helpu i atal arogleuon rhag dod i mewn.
Cofiwch beidio â rhwystro ffenestri neu fentiau yn llwyr. Mae hyn oherwydd eu bod yn darparu aer i awyru poptai neu wresogyddion a gallant helpu i reoli lleithder.
Pan fydd arogl o'r tu allan wedi pasio, bydd agor ffenestri a drysau yn helpu i gael gwared ar unrhyw arogleuon sy'n weddill.
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru o'r farn bod yn rhaid i leihau achos neu ffynhonnell arogleuon oddi ar y safle o'r safle tirlenwi fod yn flaenoriaeth er mwyn lleihau cysylltiad ac unrhyw effeithiau iechyd posibl ar y gymuned leol.
Meddai Sarah Jones, Ymgynghorydd mewn Iechyd Cyhoeddus Amgylcheddol ar gyfer Iechyd Cyhoeddus Cymru:
“Rydym yn cydnabod bod pobl leol yn parhau i bryderu o ganlyniad i'r arogleuon hyn, a bod yr adroddiad ansawdd aer hwn yn parhau i ddangos lefelau o hydrogen sylffid sy'n uwch na chanllawiau annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd.
“Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn parhau i fod yn awyddus i weld ateb i'r sefyllfa hon. Bydd yr asesiad risg iechyd yn parhau i gael ei adolygu a'i ddiweddaru wrth i ragor o ddata monitro gael eu rhyddhau i ni.”
Mae'r asesiad ansawdd aer yn seiliedig ar fonitro a wnaed gan GeoTechnology Ltd, contractwr a gyflogir gan RML, gweithredwr safle Withyhedge, mewn sawl lleoliad o amgylch safle Tirlenwi Withyhedge rhwng 3 Ebrill a 26 Mehefin 2024.
Cyhoeddwyd: 18 Mehefin 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn ailadrodd ei gyngor i drigolion yn yr ardal o amgylch safle tirlenwi Withyhedge, yn dilyn ein hasesiad risg iechyd o ddata ansawdd aer a gasglwyd rhwng 1 Mawrth a 3 Ebrill 2024.
Derbyniodd Iechyd Cyhoeddus Cymru y data terfynol ar 23 Mai 2024 i ddechrau ein hasesiad risg. Mae'r data yn awgrymu, ar adegau yn ystod mis Mawrth a mis Ebrill 2024*, bod lefelau o hydrogen sylffid** yn yr aer o amgylch y safle wedi bod yn uwch na chanllaw annifyrrwch arogleuon Sefydliad Iechyd y Byd.
Felly mae cyngor Iechyd Cyhoeddus Cymru yn parhau, sef y dylai trigolion gadw drysau a ffenestri ar gau pan fo'r arogleuon yn bresennol, a cheisio cyngor meddygol os ydynt yn teimlo'n sâl.
Pan fo pobl yn dod i gysylltiad ag arogleuon ar lefelau sy'n uwch na gwerth canllaw Sefydliad Iechyd y Byd, gallant brofi effeithiau fel pen tost/cur pen, cyfog, pendro, llygaid dyfrllyd, trwyn wedi'i rwystro, gwddf llidus, peswch neu wichian, problemau cysgu a straen.
Mae'r rhain yn adweithiau cyffredin i arogleuon drwg, ac fel arfer dylai'r effeithiau hyn basio pan fydd yr arogl wedi mynd. Mae'r risg iechyd hirdymor (hyd oes) yn isel.
Mae'r cyngor iechyd cyhoeddus i'r rhai sy'n dod i gysylltiad â'r arogleuon yn parhau heb ei newid.
Gall cau ffenestri a drysau pan fydd arogleuon drwg yn digwydd, neu pan fydd y gwynt yn chwythu o'r safle tirlenwi tuag at eich cartref, helpu i atal arogleuon rhag dod i mewn.
Cofiwch beidio â rhwystro ffenestri neu fentiau yn llwyr; mae hyn oherwydd eu bod yn darparu aer i awyru poptai neu wresogyddion a gallant helpu i reoli lleithder.
Pan fydd arogl o'r tu allan wedi pasio, bydd agor ffenestri a drysau yn helpu i gael gwared ar unrhyw arogleuon sy'n weddill.
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru o'r farn bod yn rhaid i leihau achos neu ffynhonnell arogleuon oddi ar y safle o'r safle tirlenwi fod yn flaenoriaeth er mwyn lleihau cysylltiad ac unrhyw effeithiau iechyd posibl ar y gymuned leol.
Nodwn fod gwaith i gapio'r safle wedi'i gwblhau bellach. Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn croesawu'r cynlluniau i osod monitro aer sefydlog o amgylch y safle wrth symud ymlaen er mwyn helpu i gofnodi data manylach.
Meddai Sarah Jones, Ymgynghorydd mewn Iechyd Cyhoeddus Amgylcheddol ar gyfer Iechyd Cyhoeddus Cymru:
“Rydym yn cydnabod y straen a'r gorbryder gwirioneddol y mae pobl leol yn eu dioddef o ganlyniad i'r arogleuon o amgylch safle tirlenwi Withyhedge. Fel trigolion lleol, rydym yn awyddus iawn i weld ateb cyflym i'r mater hwn.
Bydd yr asesiad risg iechyd yn parhau i gael ei adolygu a'i ddiweddaru wrth i ragor o ddata monitro gael eu rhyddhau i ni.”
Meddai Cadeirydd y Grŵp Ansawdd Aer ar gyfer y tîm Rheoli Digwyddiad Amlasiantaethol, Gaynor Toft:
“Rydym yn nodi’r asesiad risg gan Iechyd Cyhoeddus Cymru ac yn parhau i fireinio a datblygu’r rhaglen monitro ansawdd aer yng nghyffiniau’r safle tirlenwi. Mae lleoliadau monitro statig addas yn cael eu nodi ar gyfer lleoli offer.
“Rydym yn parhau i gydweithio fel y Grŵp Ansawdd Aer i sicrhau bod data cadarn yn cael ei goladu i lywio asesiadau Iechyd Cyhoeddus Cymru yn y dyfodol.”
Dywedodd Huw Manley o Cyfoeth Naturiol Cymru:
“Rydym yn cydnabod yr adroddiad a byddwn yn parhau i ddefnyddio ein pwerau rheoleiddio i ysgogi gwelliannau ar y safle i fynd i’r afael ag achosion arogleuon sy’n effeithio ar y gymuned.”
Adolygiad Data Ansawdd Aer Withyhedge
Iechyd Cyhoeddus Cymru 13 Mehefin 2024
Cyhoeddwyd: 3 Mehefin 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi adolygu'r data monitro ansawdd aer a ddarparwyd i ni ac nid yw ein hasesiad iechyd cyhoeddus cychwynnol o'r data hynny yn rhoi unrhyw reswm i ni newid ein cyngor. Hynny yw, os bydd trigolion sy’n byw ger Withyhedge yn profi arogleuon o'r safle tirlenwi, gall cau ffenestri a drysau helpu i leihau arogleuon; pan fydd yr arogl wedi mynd heibio, gall agor ffenestri a drysau eto helpu i leihau unrhyw arogleuon y tu mewn i gartrefi. Cofiwch beidio â rhwystro ffenestri neu fentiau yn llwyr; mae hyn oherwydd eu bod yn darparu aer i awyru offer coginio a gwresogi ac i reoli lleithder.
Yn unol â'r dull amlasiantaethol y cytunwyd arno, mae ein hasesiad yn cael ei rannu â phartneriaid er mwyn helpu i lywio camau gweithredu a chyngor pellach wrth symud ymlaen. Byddwn yn parhau i adolygu'r data monitro sydd ar gael i ni er mwyn cynorthwyo'r asesiad parhaus o risg iechyd yn lleol.
Yn y cyfamser, rydym yn cydnabod faint o effaith y mae'r arogleuon o'r safle tirlenwi yn parhau i'w chael ar gymunedau lleol ac yn ailadrodd ein galwad am gamau gweithredu brys i ddatrys y mater hwn cyn gynted â phosibl.
Cyhoeddwyd: 21 Mai 2024
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn cydnabod bod pobl leol yn bryderus iawn am arogleuon o amgylch y safle tirlenwi yn Withyhedge. Rydym yn parhau i alw am ddarparu gwell data ansawdd aer, i'n galluogi i wneud asesiad risg iechyd o'r safle. Mae hyn yn ychwanegol at ein hargymhelliad gwreiddiol i gymryd camau gweithredu brys er mwyn mynd i'r afael â ffynhonnell yr arogleuon.
Yr wythnos hon, cyfarfu Iechyd Cyhoeddus Cymru â chynrychiolwyr etholedig cymunedau cyfagos ger Safle Tirlenwi Withyhedge, ynghylch y mater o arogleuon sylweddol sy'n deillio o'r safle.
Ers dechrau eleni, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi bod yn gweithio gyda Cyfoeth Naturiol Cymru, sef yr asiantaeth arweiniol sy'n rheoli'r digwyddiad hwn. Mae'n bosibl y gall arogleuon ac allyriadau o'r safle fod yn niweidiol i iechyd, ond heb ddata mae'n anodd gwybod yn sicr. Rydym wedi cyflwyno cyngor yn gyson bod angen monitro ansawdd aer er mwyn cael dealltwriaeth gywir o effeithiau posibl allyriadau ar iechyd y gymuned leol.
Rydym bellach wedi derbyn rhywfaint o ddata ansawdd aer hirdymor sy'n cael eu hadolygu ar hyn o bryd. Fodd bynnag, rydym yn dal i aros am ddata monitro tymor byr ychwanegol gan y bydd hyn yn galluogi darlun mwy cyflawn ac asesiad llawnach o unrhyw effeithiau iechyd posibl ar gymunedau cyfagos.
Ein cyngor i bobl o hyd yw cadw ffenestri a drysau ar gau pan fydd yr arogleuon yn bresennol a gofyn am gyngor meddygol os bydd angen. Rydym yn parhau i eirioli dros gamau gweithredu brys i ddatrys y mater hwn cyn gynted â phosibl.
Dywedodd Dr Giri Shankar, Cyfarwyddwr Diogelu Iechyd ar gyfer Iechyd Cyhoeddus Cymru: “Am sawl mis, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi bod yn eirioli dros fynd i'r afael â'r arogleuon ar frys, yn ogystal â gwneud gwaith monitro ansawdd aer annibynnol manwl. Dyma'r unig ffordd y gallwn gael darlun cywir o'r niwed corfforol posibl i iechyd.
“Mae trigolion wedi bod yn profi trallod o ganlyniad i'r arogleuon drwg ac mae eu hangen am ateb cyflym yn ddealladwy. Ni ddylid tanamcangyfrif yr effaith ar iechyd meddwl ychwaith. Rydym yn parhau i eirioli dros gamau gweithredu brys er mwyn dod o hyd i ateb i'r mater hwn cyn gynted â phosibl.”
Cyhoeddwyd: 3 Mehefin 2024