Cyhoeddwyd: 13 Chwefror 2025
Efallai bod y dyddiau oer a thywyll yn mynd yn raddol yn gynhesach ac yn oleuach, ond gall firysau'r gaeaf fel annwyd, ffliw a COVID-19 ddifetha ein cynlluniau o hyd.
Mae achosion o'r ffliw yn parhau’n uchel ac mae potensial o hyd i hyn gynyddu ymhellach.
Gall rhywbeth mor syml yn eich trefn ddyddiol â golchi dwylo’n dda ac yn rheolaidd wneud gwahaniaeth. Atal germau rhag trosglwyddo oddi wrthych chi i'ch anwyliaid yw un o'r ffyrdd hawsaf o atal afiechydon rhag lledaenu y gaeaf yma.
Mewn arolwg diweddar, gwnaeth 46 y cant o bobl Cymru gyfaddef iddynt olchi eu dwylo am lai nag 20 eiliad - gan eu rhoi mewn mwy o berygl o ddal haint. Dywedodd mwy o bobl (52%) iddynt olchi eu dwylo am 20 eiliad neu fwy (o gymharu â 40% ym mis Ebrill 2024). Mae hyn yn arbennig o bwysig yr adeg hon o'r flwyddyn pan ddywed y rhan fwyaf o oedolion (75%) eu bod yn poeni am ddal firws gaeafol; a COVID-19 a'r ffliw sy’n achosi’r pryder mwyaf.
Pan fydd rhywun yn pesychu neu'n tisian, gall germau fynd ar wrthrychau a all, os cânt eu cyffwrdd, fynd ar ein dwylo. Os na chânt eu golchi i ffwrdd, gall germau fynd i mewn i'n corff trwy'r llygaid, y trwyn a'r geg, gan ein gwneud ni’n sâl. Maen nhw’n gallu cael eu trosglwyddo i bobl eraill hefyd.
Y canllawiau gofal iechyd a argymhellir ar gyfer golchi dwylo’n dda yw 30 eiliad gan ddefnyddio sebon a dŵr (neu, os nad yw ar gael, hylif diheintio dwylo), a gall yr amser ychwanegol a gymerir fod yn effeithiol wrth ladd germau ac atal haint rhag lledaenu.
Gall golchi eich dwylo'n rheolaidd helpu i atal COVID-19 a'r ffliw. Defnyddiwch y camau syml a ganlyn:
I atal germau rhag lledaenu, mae hefyd yn arbennig o bwysig golchi'ch dwylo:
Gall golchi dwylo'n rheolaidd atal un o bob pum salwch anadlol fel annwyd a'r ffliw - ond mae'n bwysig golchi'ch dwylo'n effeithiol.
Dywedodd Cyfarwyddwr Diogelu Iechyd yn Iechyd Cyhoeddus Cymru, Giri Shankar:
"Mae golchi dwylo’n arf syml ond pwerus i atal firysau'r gaeaf rhag lledaenu.
"Drwy gymryd dim ond 30 eiliad i olchi eich dwylo'n iawn, gallwch amddiffyn eich hun, eich anwyliaid, a'ch cymuned rhag clefydau fel y ffliw a COVID-19.
"Gall gweithredoedd bach fel hyn gael effaith fawr ar iechyd y cyhoedd."