Neidio i'r prif gynnwy

Arbenigwyr iechyd yn atgoffa'r cyhoedd i ymarfer ymddygiad iach i gadw pawb yn ddiogel

Cyhoeddwyd: 13 Rhagfyr 2024

Wrth i dymor y Nadolig fynd yn ei anterth, mae arbenigwyr yn Iechyd Cyhoeddus Cymru yn atgoffa pobl, er ei bod yn dymor i rannu anrhegion, bwyd a dathliadau, bod rhannu germau yn llawer llai o hwyl a gall gael canlyniadau difrifol i bobl agored i niwed yn ein teuluoedd a’n cymunedau. .

Mae gwyliadwriaeth barhaus Iechyd Cyhoeddus Cymru yn dangos bod lefelau uchel o feirysau tymhorol ar hyn o bryd fel y ffliw, Feirws Cydamserol Anadlol (RSV), a norofeirws (a elwir hefyd yn byg chwydu'r gaeaf). Er bod y rhan fwyaf o bobl yn llwyddo i'w hysgwyd o fewn ychydig ddyddiau neu wythnosau, i fabanod ifanc iawn, y rhai â systemau imiwnedd gwan neu gyflyrau iechyd cronig eraill, ac oedolion hŷn, gallant achosi salwch difrifol a hyd yn oed arwain at bobl yn mynd i'r ysbyty.

Mewn gwirionedd, mae nifer y bobl sydd â ffliw yn yr ysbyty wedi dyblu mewn wythnos, gyda 99 o oedolion yn cael eu derbyn oherwydd y firws yn y saith diwrnod hyd at 1 Rhagfyr. I rai pobl, bydd y ffliw yn arwain at ddatblygu heintiau bacteriol eilaidd a all fod yn ddifrifol iawn. Mae RSV yn firws gaeaf cyffredin a all achosi bronciolitis mewn babanod ifanc, ac anawsterau anadlu neu niwmonia mewn oedolion hŷn, ac mae'n cylchredeg ar lefelau uchel iawn ar hyn o bryd.

Dyna pam mae arweinwyr iechyd cyhoeddus yn atgoffa pawb o bwysigrwydd gwneud yr hyn a allwn i amddiffyn ein hunain a'r rhai o'n cwmpas. Mae’r dystiolaeth yn dangos y byddwn, trwy gymryd y camau hyn, yn lleihau trosglwyddiad salwch:

  • Golchwch eich dwylo â sebon a dŵr - tra bod defnyddio hylif diheintio dwylo yn gweithio yn erbyn llawer o firysau, nid yw'n effeithiol yn erbyn norofeirws, felly dylid defnyddio sebon a dŵr.
  • Daliwch ef, biniwch ef, lladdwch ef – gorchuddiwch eich ceg a’ch trwyn â hances bapur pan fyddwch yn pesychu neu’n tisian, ac yna gwaredwch ef mewn bin. Os nad oes gennych hances bapur wrth law, tisian i'ch penelin. Sicrhewch fod arwynebau sy'n cael eu cyffwrdd yn rheolaidd yn cael eu cadw'n lân ac osgoi cyffwrdd â'ch wyneb.
  • Os ydych chi'n gymwys i gael brechiadau, gwnewch yn siŵr eich bod yn derbyn eich gwahoddiad gan ei fod yn un o'r dulliau mwyaf effeithiol o amddiffyn rhag mynd yn ddifrifol wael. Gallwch wirio a ydych yn gymwys a sut i gael eich brechlynnau ar wefan Iechyd Cyhoeddus Cymru. Hyd yn oed os ydych wedi methu apwyntiad, nid yw byth yn rhy hwyr i gael eich brechu.
  • Gadewch ychydig o awyr iach i mewn - pan fyddwn yn cyfarfod â phobl mae'n bwysig agor ffenestr i gyflwyno awyr iach a chael gwared ar hen aer a all gynnwys gronynnau firws.
  • Arhoswch gartref os ydych chi'n sâl - er ei bod yn demtasiwn i fynd i'r holl gyfarfodydd a phartïon sy'n digwydd yn ystod cyfnod y Nadolig, mae'n well i bawb os nad ydych chi'n mynd allan ac mewn perygl o roi eich firysau i bobl eraill a allai fod. bod yn fwy agored i niwed.

Dywedodd Wendi Shepherd, Dirprwy Gyfarwyddwr Diogelu Iechyd ar gyfer Iechyd Cyhoeddus Cymru:

“Mae’r cyfnod cyn y Nadolig yn aml yn brysur iawn gydag ymgysylltiadau cymdeithasol, ond mae’n cyd-daro ag amser brig y flwyddyn ar gyfer sawl firws gaeaf tymhorol a all achosi i bobl fregus fynd yn sâl iawn a bod angen triniaeth ysbyty.

“Gall cymryd ychydig o gamau syml a meddwl am y rhai o’ch cwmpas wneud gwahaniaeth mawr i sicrhau bod pawb yn mwynhau’r Nadolig cymaint â phosibl, ac yn helpu i leddfu’r pwysau ar ein gwasanaethau ysbyty.”