― Beth sy’n digwydd nawr?
― Beth yw colonosgopi?
― Paratoi ar gyfer y colonosgopi
― Sut rydym yn defnyddio’ch manylion a gwybodaeth amdanoch
― Rhagor o wybodaeth
Diolch am dreulio amser yn cwblhau a dychwelyd eich pecyn prawf sgrinio’r coluddyn. Mae eich canlyniadau’n dangos fod gwaed wedi darganfod yn eich pŵ. Nid yw hyn yn golygu bod gennych ganser. Efallai bod gwaedu o bolypau (tyfiannau bach) neu gyflyrau eraill fel hemoroidau (piles) wedi achosi’r canlyniad hyn, yn hytrach na chanser y coluddyn. Mae’n siŵr bod gennych gwestiynau am beth sy’n digwydd nesaf. Gobeithio y bydd y llyfryn hwn yn helpu i ateb eich cwestiynau.
Hoffem gynnig apwyntiad ffôn gydag un o’n Nyrsys Sgrinio i chi, a fydd yn eich asesu ac yn trafod ymchwiliadau pellach (colonosgopi) gyda chi. Gall yr alwad ffôn hon gymryd hyd at awr.
Ffoniwch y llinell gymorth apwyntiadau Rhadffôn ar 0800 294 3370 i drefnu amser apwyntiad cyfleus i’r Nyrs Sgrinio eich ffonio.
Bydd y Nyrs Sgrinio yn eich ffonio ar yr amser yr ydych wedi trefnu i drafod ymchwilio’ch coluddyn (colonosgopi). Yn ystod yr apwyntiad dros y ffôn, bydd y Nyrs Sgrinio yn gofyn cwestiynau i weld a ydych yn ddigon iach i gael colonosgopi. Bydd hyn yn cynnwys cwestiynau am y canlynol:
Bydd y Nyrs Sgrinio hefyd yn trafod y canlynol gyda chi:
Byddwch yn cael cyfle i drafod unrhyw bryderon neu ofyn cwestiynau. Gall y Nyrs Sgrinio ofyn i chi ddod i gael asesiad wyneb yn wyneb os bydd angen rhagor o wybodaeth arnynt.
Ffordd o edrych ar leinin eich coluddyn mawr (colon), rhag ofn bod clefyd i’w weld, yw colonosgopi. Mae’r prawf hefyd yn ein galluogi i dynnu polypau a chymryd samplau bach o’r coluddyn (biopsi) i’w dadansoddi yn y labordy pe byddai angen. Bydd y Nyrs Sgrinio gyda chi pan fyddwch yn cael y colonosgopi.
Enw’r offeryn a ddefnyddir yw colonosgôp, ac mae’n hyblyg. Mae’r golau sydd y tu mewn i bob colonsgôp yn cael ei bwyntio at leinin eich coluddyn. Caiff y lluniau eu dangos ar sgrîn fel bod y colonosgopydd yn gallu gwirio a oes gennych unrhyw glefyd neu lid o’r coluddyn â’i beidio.
Yn ystod yr ymchwiliad, gall y colonosgopydd dynnu’r polypau neu gymryd samplau bach o leinin eich coluddyn i’w dadansoddi. Byddwn yn cadw’r samplau ac efallai y byddwn yn gwneud recordiad fideo a ffotograffau ar gyfer eich cofnodion.
Tyfiant bach ar leinin y coluddyn yw polyp sy’n cael ei weld yn ystod y colonosgopi.
Fel arfer, mae polypau’n cael eu tynnu oherwydd gallant dyfu ac achosi problemau’n ddiweddarach. Yr enw ar hyn yw polypectomi. Weithiau mae polypau’n datblygu’n ganser
Bwyta ac yfed
Os ydych yn cael colonosgopi, mae’n rhaid i ni weld y coluddyn yn glir. Byddwn yn anfon carthydd atoch er mwyn i chi wagio’ch coluddyn. Bydd y carthydd yn gwneud i chi gael dolur rhydd felly bydd angen i chi aros yn agos i dŷ bach ar ôl i chi ddechrau ei gymryd. Efallai y cewch wynt neu gramp yn eich bol tra byddwch yn cymryd y carthydd.
Bydd eich Nyrs Sgrinio yn trafod beth y gallwch ac na allwch ei fwyta cyn, yn ystod ac ar ôl cymryd y carthyddion. Byddwn yn anfon y carthyddion atoch yn y post gyda chyfarwyddiadau.Dilynwch y cyfarwyddiadau sy’n dod gyda’r carthyddion. Os bydd gennych unrhyw gwestiynau, cysylltwch â’ch Nyrs Sgrinio.
Gallwch ddod â’ch bwyd eich hun i’w fwyta ar ôl eich colonosgopi os ydych yn meddwl y bydd angen bwyd arnoch.
Meddyginiaethau
Dylech gymryd y rhan fwyaf o feddyginiaethau cyffredinol yn ôl yr arfer. Efallai y bydd yn rhaid ymatal rhag cymryd rhai meddyginiaethau cyn eich colonosgopi, er enghraifft meddyginiaeth i deneuo’r gwaed. Dywedwch wrth eich Nyrs Sgrinio os ydych yn cymryd unrhyw feddyginiaethau.
Alergeddau
Dywedwch wrth eich Nyrs Sgrinio os oes gennych alergedd i latecs neu unrhyw alergeddau eraill.
Dewch â gŵn gwisgo a sliperi.
Dewch â rhywun gyda chi os ydych yn dewis cael tawelydd (sedation) neu gyffur leddfu poen yn ystod y colonosgopi.
Cedwir eich manylion a’ch gwybodaeth yn gyfrinachol.
Am fwy o wybodaeth am sut mae Sgrinio Coluddion Cymru yn defnyddio eich manylion, ewch i’n gwefan.
Os oes gennych unrhyw gwestiynau am sgrinio’r coluddyn, neu os hoffech wybodaeth mewn fformat arall, sef:
ewch i’n gwefan
neu ffoniwch y llinell gymorth Rhadffôn ar 0800 294 3370
neu ebostio sgrinio-coluddion@wales.nhs.uk.