Mae Cyflyrau Cyhyrysgerbydol (MSKs), a elwir hefyd yn Anhwylderau Cyhyrysgerbydol (MSDs), yn grŵp o gyflyrau sy'n effeithio ar yr esgyrn, y cymalau, y cyhyrau, a'r asgwrn cefn. Nodweddir MSKs fel arfer gan boen (yn aml yn barhaus) a chyfyngiadau o ran symudedd. Yn y gweithle, gall cyflyrau cyhyrysgerbydol gael effaith enfawr ar bobl a dyma un o brif achosion absenoldeb oherwydd salwch yng Nghymru. Mae iechyd MSK gwael wedi’i nodi fel un o’r prif resymau dros y duedd ddiweddar o weithwyr hŷn (50+ oed) yn gadael y farchnad lafur.
Mae iechyd cyhyrysgerbydol da yn hanfodol i gyflawni bywyd gwaith llawn. Nid yn unig y mae MSKs yn effeithio ar symudedd a chydsymudiad gweithiwr, maent hefyd yn effeithio ar gryfder a dygnwch, sy'n bwysig ar gyfer heneiddio'n iach.
Mae cyflogwyr yn chwarae rhan hanfodol wrth leihau lefelau MSK a chefnogi eu gweithwyr er mwyn iddynt gadw'n heini ac yn iach. Mae gan gyflogwyr ddyletswydd gyfreithiol i ddarparu gweithleoedd diogel a diogelu gweithwyr rhag risgiau i MSKs yn y gweithle a all niweidio eu hiechyd. Mae risgiau i weithwyr sy'n gaeth i'r ddesg yn defnyddio offer sgrin arddangos, yn union fel y mae i weithwyr mewn diwydiannau gweithgynhyrchu neu adeiladu sy'n ddarostyngedig i godi a chario ac osgo lletchwith. Gall cyflogwyr hefyd gefnogi gweithwyr i atal MSKs, a rheoli amodau presennol nad ydynt o reidrwydd yn gysylltiedig â gwaith, a thrwy hynny wella lefelau cynhyrchiant a lleihau absenoldeb oherwydd salwch.
Mae “Arall” yn cynnwys coronafeirws (COVID-19), damweiniau, gwenwyno, clefydau heintus, anhwylderau croen a diabetes
Mae “Mân anhwylder" yn cynnwys peswch, annwyd, ffliw, salwch, cyfog a dolur rhydd.